อมตพระกรุ เมืองสุพรรณบุรี: พระขุนแผน กรุวัดบ้านกร่าง

26 กุมภาพันธ์ 2562 ยอดผู้ชม 78164 ครั้ง

พระขุนแผน พิมพ์ทรงพลใหญ่ วัดกรุบ้านกร่าง

พระขุนแผนพิมพ์ ทรงพลใหญ่ เป็นพระนั่งปางสมาธิอยู่ในกรอบทรงห้าเหลี่ยม ประทับอยู่ในซุ้มเรือนแก้ว เป็นศิลปะในสมัยอยุธยา เป็นพระมีขนาดใหญ่กว่าพระตระกูลขุนแผนทั้งหมด เป็นพระเนื้อดิน ส่วนมากที่พบมีสีเหลือง แดง และเขียว เนื้อจะหยาบและมีเม็ดกรวดทรายเป็นส่วนใหญ่ เนื้อละเอียดแน่นก็พอมี แต่เป็นส่วนน้อย พุทธคุณยอดเยี่ยมทางแคล้วคลาด คงกระพันชาตรี ขนาดองค์จริงสูงประมาณ ๖ ซ.ม. กว้างประมาณ ๔ ซ.ม. พระขุนแผนพิมพ์ทรงพลใหญ่ เป็นพระที่ประทับอยู่ในซุ้มเรือนแก้ว เป็นปางสมาธิดูงามสง่า ผึ่งผาย เปรียบเสมือน "พระยอดขุนพลทุกประการสมกับการที่เป็นพระที่มีราคาสูงของกรุวัดบ้านกร่างเลยทีเดียว พระขุนแผนทรงพลใหญ่ พระเกศจะไม่จรดซุ้ม พระศกโค้งเป็นรูปวงพระจันทร์ ปลายนาสิก (จมูก) จะบานหนา พระโอษฐ์โค้งนูน พระเนตรเป็นเม็ดกลม สังฆาฏิจะมีปลายแฉกคล้างหางแซงแซว พระเพลากว้างจะมีขอบของผ้าสบงเป็น ๒ เส้นที่หัวเข่า และข้อเท้า พระขุนแผนทรงพลใหญ่นี้ ผู้ที่สร้างคือ  สมเด็จพระนเรศวรมหาราช เมื่อคราวทำศึกกับพระมหาอุปราชา จึงเหมาะสมกับนามของพระองค์คือ พระยอดขุนพล เป็นพระที่ได้รับความภาคภูมิใจพิมพ์หนึ่งของชาวจังหวัดสุพรรณบุรี ปัจจุบันยังพอหาชมได้ไม่ยากนัก แต่สนนราคาอยู่ในขั้นสูงพอสมควร ของปลอมมีมาก ข้อสังเกต พระขุนแผนทรงพลใหญ่พระจะคมลึก ชัดทุกองค์

พระขุนแผน พิมพ์อกใหญ่ กรุวัดบ้านกร่าง

พระขุนแผน พิมพ์อกใหญ่ กรุวัดบ้านกร่าง เป็นพระตัดกรอบทรงห้าเหลี่ยม ประทับนั่งอยู่ในซุ้มเรือนแก้ว ปางสะดุ้งมารส่วนเกศจะทะลุซุ้ม เป็นพระที่สร้างในสมัยกรุงศรีอยุธยา เข้าใจว่าสมเด็จพระนเรศวรเป็นผู้สร้าง เพราะเป็นพระพิมพ์เดียวกับขุนแผนกรุวัดใหญ่ชัยมงคล และประกอบกับในช่วงนั้นเป็นยามศึกสงคราม ซึ่งสมเด็จพระนเรศวรได้ทำศึกกับพม่าพอดี พระขุนแผนห้าเหลี่ยมอกใหญ่ จัดเป็นพระยอดเยี่ยมของเมืองสุพรรณ ราคาของการเช่าหาจึงสูง พระขุนแผนพิมพ์อกใหญ่จริง ๆ แล้ว ผู้เขียนคิดว่าน่าจะเรียกว่า "พระยอดขุนพลมากกว่า เพราะการนั่งประทับอยู่ในซุ้มเรือนแก้ว และทรงขององค์พระดูสง่าผ่าเผย แต่ได้นำชื่อจากวรรณคดีเรื่อง ขุนช้าง ขุนแผน ซึ่งเป็นเรื่องและเหตุการณ์เกิดที่ จ.สุพรรณบุรี มาตั้งเป็นชื่อพระ พระขุนแผนพิมพ์อกใหญ่ มีลักษณะเนื้อแบบพระพิมพ์กรุกรุบ้านกร่างทั่ว ๆ ไป ส่วนใหญ่เนื้อจะหยาบและมีกรวดทรายปนอยู่ในองค์พระ ส่วนพุทธคุณดีทางแคล้วคลาดคงกระพัน และยอดเยี่ยมทางด้านมหานิยม ขนาดองค์จริงสูงประมาณ ๔.๕ ซ.ม. กว้างประมาณ ๓ ซ.ม.
พระขุนแผนพิมพ์อกใหญ่ เป็นพระที่สร้างพร้อมพระขุนแผนทรงพลใหญ่ เป็นพระต้นแบบของพระขุนแพน ได้สร้างก่อนพระขุนแผนเคลือบของจังหวัดพระนครศรีอยุธยา ซึ่งเป็นพระพิมพ์เดียวกันทุกประการ จะผิดกันก็เพียงวัสดุที่นำมาสร้าง จะเป็นเนื้อดินหยาบมีแร่มาก ส่วนของกรุวัดใหญ่ชัยมงคล (ขุนแผนเคลือบ) วัสดุจะเป็นเนื้อผงสีขาวผสมดิน ส่วนด้านพุทธคุณนั้นเหมือนกันทุกประการ พระขุนแผนพิมพ์อกใหญ่ พระเกศจะยาวคล้านไส้กรอก พระศกจะเป็นเส้นตรงหักโค้งทั้งสองข้าง เกศจะทะลุซุ้ม ดวงพระเนตรทั้งสองข้างเป็นเม็ดยาว ด้านหางจะเชิงสูง พระโอษฐ์โค้ง พระกรรณด้านซ้ายจะยาวปลายจะงอนมากกว่าพระกรรณด้านขวา พระเพลาแข็งเหมือนต้นไม้ ปลายนิ้วพระหัตถ์ซ้ายงอนขึ้นบน

พระขุนแผน พิมพ์อกเล็ก กรุวัดบ้านกร่าง

พระขุนแผนพิมพ์อกเล็ก พระเกศจะไม่ทะลุซุ้ม พระอุระ (อก) จะเล็ก พระกรรณด้านขวา เหนือพระหัตถ์ด้านซ้ายที่แบ จะมีขีดแนวตั้งอยู่ ๓ ขีด