จังหวัดจันทบุรีดินแดนที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช แห่งกรุงธนบุรีเคยใช้จุดยุทธศาสตร์รวมไพร่พลเพื่อกอบกู้เอกราช ทำให้ เมืองจันทบุรีมีโบราณสถานและสถานที่ท่องเที่ยวที่มีเรื่องราวทางประวัติศาสตร์อยู่หลายแห่ง อย่างเช่น “วัดพลับ” หรือ ที่ชาวบ้านเรียกกันว่า “วัดพลับบางกะจะ” เป็นวัดเก่าแก่ที่สร้างขึ้นในสมัยอยุธยาตอนปลายในอดีตสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชทรงใช้ “วัดพลับ” แห่งนี้เป็นสถานที่พักทัพก่อนเข้าตีเมืองจันทบุรี ทรงประกอบพิธีบำรุงขวัญทหาร สร้างพระยอดธงแจกจ่ายนำน้ำในบ่อน้ำศักดิ์สิทธิ์มาทำน้ำพระพุทธมนต์ประพรมเหล่าทหารหาญ
เมื่อกอบกู้เอกราชสำเร็จเสร็จสิ้น พระองค์ทรงมีพระราชประสงค์ให้บูรณะวัดพลับรวมถึงนำเอาพระยอดธงส่วนที่เหลือมาบรรจุลงใน “พระเจดีย์กลางทราย” ซึ่งต่อมาในปีพ.ศ.2475 พระเจดีย์กลางทรายได้พังทลายลงมา ทำให้พบพระยอดธง เนื้อทองคำ เงิน นาค ทองดอกบวบ (เนื้อทองเหลือง) และเนื้อชิน เป็นจำนวนมาก ต่อมาท่านพระครูเขม์ธมฺมทินฺโน อดีตเจ้าอาวาส ท่านได้นำพระยอดธงบรรจุเข้าไปในพระปรางค์ และกรมศาสนาได้คัดเลือกให้ “วัดพลับบางกะจะ” เป็นอุทยานการศึกษา
เมื่อเข้ามาถึงวัดก็ต้องกราบสักการะ พระบรมรูปสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช และเดินชมศาสนสถานอันทรงคุณค่าทรงประวัติศาสตร์ อาทิ หอไตรไม้กลางน้ำ ที่มีความเก่าแก่สมัยอยุธยา , พระปรางค์วัดพลับ ศิลปะสมัยรัตนโกสินทร์ ที่หาชมได้ยากยิ่งในแถบภาคตะวันออก , เจดีย์กลางน้ำ ทรงระฆัง ศิลปะสมัยอยุธยาตอนกลาง ทอดเงางามสง่า ใกล้กับ วิหารไม้ เป็นที่ประดิษฐานพรพุทธรูปปางทุกขกิริยา หรือที่ชาวบ้านเรียกว่า ปางทรมานกาย และ โบสถ์วัดพลับ พระอุโบสถ์ที่ใช้ในการประกอบพิธีปลุกเสกน้ำพระพุทธมนต์เพื่อใช้ในพระราชพิธีพระบรมราชาภิเษกพระมหากษัตริย์แห่งราชวงศ์จักรีทุกพระองค์
ออกจากวัดพลับบางกะจะ มุ่งหน้าสู่ตัวเมืองจันทบุรี แวะกราบสักการะ “ศาลหลักเมืองจันทบุรี” แต่เดิมเป็นศาลที่สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชทรงสร้างขึ้น ต่อมามีสภาพชำรุดทรุดโทรม มีต้นโพธิ์ต้นข่อยขึ้นบดบังจนไม่เหลือเค้าเดิม ทางจังหวัดจึงได้ก่อสร้างศาลและหล่อเจ้าพ่อหลักเมืองขึ้นใหม่ เป็นที่เคารพสักการะของชาวเมืองจันทบุรีสืบต่อกันมาจนถึงปัจจุบัน
ข้ามถนนมาไม่ถึงสิบก้าวก็ถึง “ศาลสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช” สถานที่ศักดิ์สิทธิ์แหล่งรวมความศรัทธาของชาวเมืองจันทบุรีที่มีต่อพระเจ้าตากสิน แต่เดิมเป็นศาลไม้ ต่อมาชาวเมืองจันท์ได้ร่วมแรงร่วมใจสร้างใหม่เป็นศาลคอนกรีต จุดเด่นอยู่ที่หลังคาเป็นรูปทรงพระมาลา (หมวก) ภายในมีพระบรมรูปของสมเด็จพระเจ้าตากสิน ประทับนั่งทรงเมือง สง่างามยิ่งนัก และในทุกๆวันจะมีชาวเมืองจันทบุรีรวมถึงนักท่องเที่ยวแวะเวียนมากราบสักการะขอพรเพื่อความเป็นสิริมงคลกันอย่างไม่ขาดสาย และในทุกวันที่ 28 ธันวาคม ของทุกปี ซึ่งเป็นวันคล้ายวันเสด็จขึ้นครองราชย์ของพระองค์ ทางศาลแห่งนี้ จะจัดให้มีการทำบุญตักบาตรและถวายเครื่องราชสักการะเป็นประจำทุกปี เพื่อเป็นการน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณที่พระองค์ทรงกอบกู้เอกราชให้ แผ่นดินไทย
เดินทางออกจากศาลสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช แวะมากราบขอพร “พระพุทธรูปปางไสยาสน์” ศิลปะรัตนโกสินทร์ ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในภาคตะวันออก ซึ่งประดิษฐานอยู่ในวิหาร “วัดไผ่ล้อม” พระอารามหลวงชั้นตรี ภายในวัดยังมีพระอุโบสถที่สันนิษฐานกันว่าสร้างตั้งแต่สมัยรัชกาลที่3 ลงมา ภาพจิตรกรรมฝาผนังด้านในเป็นภาพต้นไม้ประเภทบอนไซและดอกไม้แบบจีน เรื่องทศชาติ และพุทธประวัติที่งดงามและมีความสมบูรณ์มาก
เมื่อมาถึง “วัดไผ่ล้อม” ก็ต้องชิม “เย็นตาโฟ ป้าเพ็ญ” ร้านดังของเมืองจันทบุรี ซึ่งเมนูเด็ดก็คงไม่พ้น “ก๋วยเตี๋ยวเย็นตาโฟ” รสเด็ดเข้มข้น ที่มีจุดเด่นตรงเครื่องเคราที่อัดแน่นไปด้วยอาหารทะเล ทั้งกุ้ง ทั้งกั้ง เรียกได้ว่าจัดเต็มแบบสุดๆ ทานคู่กันกับ “เต้าหู้ทอด” ทอดร้อนๆใหม่ๆ จิ้มน้ำจิ้มสูตรดั้งเดิมของทางร้าน ฟินกว่านี้ไม่มีอีกแล้วค่าคุณผู้ชม
อิ่มท้องกันเป็นที่เรียบร้อยก็ขับรถลัดเลาะกำแพงวัดมายัง “อาสนวิหารพระนางมารีอาปฏิสนธินิรมล” หรือ “โบสถ์คริสต์เมืองจันทร์” ที่มีประวัติความเป็นมายาวนานกว่า 300ปี มีลักษณะการก่อสร้างเป็นสถาปัตยกรรมตะวันตกแบบโกธิค ภายในและภายนอกตกแต่งแบบศิลปะเก่าแก่โบราณ ประกอบด้วยภาพกระจกสีที่เรียกว่า สเตนกลาส เป็นรูปของนักบุญหลายองค์ ติดอยู่บริเวณเหนือพระแท่นบูชา และเหนือหน้าต่าง ทั้งทางด้านขวาและด้านซ้ายของสักการะสถาน กระจกสีเหล่านี้มีอายุรวม 100 ปี แต่สีสันยังเด่นชัด ไม่ลอกลบเลือนแต่อย่างใด นับว่าเป็นสิ่งงดงามที่ประเมินค่ามิได้ ไฮไลท์ของที่นี่คือ พระนางมารีอาปฎิสนธินิรมล องค์ประธานของวัดตั้ตระหง่านประดับด้วยเพชรและพลอย งดงามมาก
ปิดทริปนี้ด้วยการเดินชิลๆชม “ย่านท่าหลวง” ชุมชนเก่าแก่ริมน้ำจันทบูรซึ่งโดยรอบมีบ้านเรือน ร้านค้าของชุมชนที่มีอายุกว่า 100 ปี สร้างตั้งแต่สมัยรัชกาลที่5 มีลักษณะเป็นตึกแถวโบราณที่ผสมผสานงานไม้ให้บรรยากาศแบบย้อนยุค ปัจจุบันมีโรงแรม รีสอร์ท ร้านอาหาร ร้านกาแฟ ร้านขายที่ระลึก ฯลฯ แถมยังเป็นโลเคชั่นแนวย้อนยุคที่กองละครไทยนิยมมาถ่ายทำกันอีกด้วย นับว่าเป็นอีกหนึ่งที่เที่ยวในตัวเมืองจันทบุรีที่คุณไม่ควรพลาด
การเดินทางมา จ.จันทบุรีในครั้งนี้ ถือว่าเป็นการเปิดบันทึกการเดินทางหน้าใหม่ ได้ทำความรู้จักกับเมืองจันท์ในมุมที่ไม่เคยได้สัมผัส แต่พอได้ใกล้ชิดกันแล้ว ก็รู้เลยว่าเมืองจันทบุรี มีดีมากกว่าที่คิด